Biolog od wkuwania informatyki

Była wczesna jesień połowy lat osiemdziesiątych dwudziestego wieku. Do siedzącego na ławce w otoczeniu ośmio-piętrowych budynków politechniki chudego dwudziestolatka w niebieskim dresie podeszła ładna blondynka w jego wieku.
– Cześć Piotrze i co tam znowu masz do wkuwania?
– Muszę sobie przypomnieć te instrukcje asemblera minikomputera DATAPOINT – westchnął uśmiechając się do dziewczyny – Kiedy poprzednio siedziałem przed tą maszynką wszystko mi się poplątało. A tuż za mną stała kolejka kolegów i popędzała.
– Tak. To rzeczywiście stresujące, tylu studentów do jednego małego komputera, ale ostatnio mówiłeś, że nic nie rozumiesz z tego laboratorium.
– Teraz już rozumiem. To całkiem proste i wygodne kiedy nazwy zastępują ciągi bitów, których nie sposób spamiętać.
– Te nazwy są z łaciny tak jak w biologii? – spytała.
– Nie, ależ skąd. Wszystko po angielsku. Powoli się przestawiam, ale też zapominam wiedzę zdobytą na studiach biologicznych. To straszne jak szybko postępuje ten proces.
– Ale przecież i tak biologia ci na nic jeśli chcesz być informatykiem.
– Nie bądź taka pewna. Zobaczysz, że za parę lat biolodzy też będą potrzebowali komputerów i ludzi, którzy znają biologię i potrafią programować. A ja się cofam w biologii i nie mam dobrego dostępu do komputera by się podciągnąć w informatyce.
– Nie przejmuj się tak, na pewno sobie poradzisz, a ja już muszę już iść.
– Tylko pamiętaj żebyś się nie wygadała przed moimi kolegami z roku, że już skończyłem jakieś studia. Chciałbym się z nimi dobrze zintegrować.

Wybór komputera

W wąskim korytarzu politechnicznego biurowca panował tłok i gwar przerwy w zajęciach. Jak to w tamtych latach wolno było bez żadnych ograniczeń palić papierosy, więc zaduch był trudny do zniesienia dla nieuzależnionych. Przed salą tłoczyli się studenci, ale był również wykładowca czekający na opróżnienie sali przez opóźniające się poprzednie zajęcia.
– Dzień dobry – zwrócił się do niego Piotr – Chciałbym kupić komputer. Jaki model by mi pan doradził?
– Trudno coś poradzić. Ja kupiłem ATARI ST bo ma sprawny system okienkowy, ale bardziej powszechne będą pewnie komputery zgodne z IBM PC – usłyszał odpowiedź.
– Ja kupuję ATARI ST i IBM PC jako drugi. A ty co wybierasz Piotrze? – drugi ze studentów zwrócił się do pierwszego.
– Ty jesteś mądry Tomek, bo masz dużo pieniędzy. A mnie nie starczy nawet na ATARI ST i muszę się zadowolić AMSTRADem PC – odpowiedział Piotr.
– Nie jest najważniejsze jakie komputery kupimy lecz co z ich pomocą zrobimy – prawie filozoficznie podsumował wykładowca.

Komputerowe powtórki – algorytm wkuwania

Po kilku miesiącach Tomasz z Piotrem znowu się spotkali, tym razem w znajdującym się w przyziemiu bufecie. Spożywają posiłek siedząc na wysokich stołkach przy kamiennych blatach bufetowych stołów. Wokół panował ruch i musieli mówić nieco głośniej by pokonać zgiełk.
– Cześć i jak się sprawuje twój komputer? Bo wiesz, że nie dostałem ATARI ST i mam też tylko tak jak ty kompatybilny z IBM – powiedział Tomasz.
– Komputer bardzo mi pomaga, bo wreszcie przestałem zapominać te angielskie idiomy – odpowiedział Piotr.
– Nie szkoda Ci używać komputera do odczytywania zwrotów. Przecież kartki równie dobrze spełniłyby to zadanie – wytrzeszczył oczy Tomasz.
– Tak tylko, że ja napisałem program, który przypomina mi inteligentnie. Jeśli na przykład dobrze znam dany zwrot to następne odpytywanie nastąpi po czasie dwukrotnie dłuższym od ostatniego odpytywania i to mi wystarcza by nie zapomnieć. Jeśli natomiast zapomniałem zwrotu to przypomnienie nastąpi jeszcze tego samego dnia.[pullquote-right] Gdyby nie mikrokomputery to omawiana aplikacja jak wiele innych nie miałaby sensu. Chodzi o ich poręczność, jednosobowość i względnie niską cenę. Pewnie nawet jeszcze lepiej sprawdza się na smartfonach.[/pullquote-right]
– A skąd ten komputer wie, że dobrze zapamiętałeś? – spytał Tomasz.
– Po prostu przez porównanie z podaną przez komputer odpowiedzią sam je oceniam i podaję komputerowi tę ocenę – odpowiedział Piotr.
– Pewnie jeśli podajesz wysokie oceny to wtedy komputer odpytuje cię rzadziej, a jeśli niskie to częściej.

Algorytm wkuwania jako optymalizacja przypomnień

– No właśnie, bo on optymalizuje liczbę powtórek w taki sposób, że mogę zapamiętać więcej z mniejszym wysiłkiem – odpowiedział Piotr.
– Ależ to świetny pomysł. Może mógłbym ci pomóc w sprzedaży tego programu ? – zapalił się Tomasz.
– Dobrze. Ale dopiero za dwa miesiące. Teraz przeprowadzam badania z ochotnikami. Wyniki zamieszczę w swojej pracy dyplomowej. Mam też nadzieję ulepszyć algorytm organizacji powtórek i przygotować program do sprzedaży – wyjaśnił Piotr.
– A kto ci się zgodził prowadzić taką nowatorską pracę dyplomową ?
– Docent.
– W twoim przypadku to chyba rzeczywiście dobre wyjście – z aprobatą pokiwał głową Tomasz.
– Jeśli chcesz sprzedawać mój program to dam ci połowę przychodu z tego – zadeklarował Piotr.
– Nie. Nie mogę tyle wziąć. Wystarczy, że dasz mi trzydzieści procent. Myślę, że zaczniemy od zamieszczenia ogłoszenia w piśmie KOMPUTER – planował Tomasz.
– Jak byś słyszał o jakimś konkursie. To daj mi znać. Chciałbym próbować zdobyć jakąś nagrodę, najlepiej zagraniczną – rozmarzył się Piotr.
– Ja tam wolałbym założyć własną firmę, która sprzedawałaby dobre komputery i programy – odpowiedział swoim marzeniem Tomasz.

SUPERMEMO od algorytmu wkuwania po latach

Tomasz wkrótce założył firmę handlującą komputerami, a program Piotra został finalistą konkursu targów CeBIT i pod nazwą SuperMemo zajął ważne miejsce wśród programów edukacyjnych, zwłaszcza wspierających naukę języków obcych, bo tam jest dużo wkuwania. Piotr miał też wiele publikacji naukowych na temat metody Supermemo i wkrótce obronił rozprawę doktorską na ten temat.

Początki mikrokomputerów

Wozniak, P.A., 1990, Optimization of learning. Master’s Thesis. University of Technology in Poznan.

Firma założona przez Krzysztofa i Piotra SUPERMEMO

Publikacje na temat metod optymalizacji powtórek