Przeczytałem „Luźne rozważania na temat nowych mediów” Andrzeja Zawiślaka (Reporter 9/97) i uważam, że podjęcie takiego tematu na „łamach” nowych mediów internetowych jest bardzo na miejscu. Trochę zabolała mnie niska ocena sztuki filmowej ale nie chciałbym polemizować, a raczej zastanowić się nad nowymi możliwościami wyrazu dla uprawiania tej sztuki jakie da nowy nośnik: płyta DVD. Wydaje mi się, że tworzy to nowe możliwości łączące techniki stosowane w sztukach teatralnych, filmie i grach komputerowych.
Wobraźmy sobie, że wkładamy do odtwarzacza DVD płytę, bierzemy pilota do ręki i siadamy wygodnie w fotelu. Zaczyna się film kryminalny. Możemy sobie wybrać dowolny z sześciu kanałów (technicznie można umieścić nawet sto kanałów) klikając w przyciski na pilocie. Jednak obejrzenie dowolnego nie prowadzi do wykrycia motywów zbrodni. Staramy się więc obejrzeć pozostałe odpowiednio cofając akcję filmu i zmieniając wątki, które w tym przypadku wiążą się z poszczególnymi postaciami. Poruszamy się więc jakby w ślad za postaciami zmieniając czasem śledzoną osobę a nawet cofając się w czasie. Ważne, że wszystkie wątki są doskonale zsynchronizowane i możemy łatwo obejrzeć co w tym samym czasie(filmowym) dzieje się na kilku z nich. Sądzę, że poniższa tabelka w całości wyjaśnia przykładową historię kryminalną:
Wątek na kanale 1 | Wątek na kanale 2 | Wątek na kanale 3 | Wątek na kanale 4 | Wątek na kanale 5 | Wątek na kanale 6 |
PoznajemyAntona, który jest dość bogaty by pozwalać sobie na ciekawe wycieczki. | Losy Bertranda, zawodowego pilota, który prowadzi małe wycieczki lotnicze | Poznajemy Chrisa. | Poznajemy Daniela, niezbyt zamożnego mężczyzny, | ||
Poznajemy Edwarda zakochanego nieprzytomnie w pięknej dziewczynie | Pewnego dnia Anton łamie nogę | Bertrand ma pilotować samolot dwuosobowej wycieczki lotniczej. | Chris jest kolegą Antona i razem planują wycieczkę lotniczą. Ponieważ Anton złamał nogę na wycieczkę lotniczą zaprasza Daniela. | Zostaje zaproszony na wycieczkę lotniczą w zastępstwie i by nie ponosić kosztów nie zmienia nazwiska osoby na liście startowej. | |
Pewnego dnia dziewczyna ginie na środku placu w mieście. | Bertrand jest zajęty omijaniem wieży w małym mieście. | W pewnym momencie w trakcie wycieczki Chris przysypia. | Daniel otwiera okno i wyrzuca pustą butelkę po alkoholu. | ||
Lekarz i policja stwierdzają, że dziewczyna upadła uderzając głową w butelkę i umarzają śledztwo | |||||
Zrozpaczony Edward zamyka się w sobie dziwaczejąc i podejmując różne dziwne poszukiwania i przygotowania. | |||||
Oficer policji otrzymuje informację o zabójstwie i jedzie na miejsce zbrodni. Śledztwo utyka w martwym punkcie: brak śladów, brak motywów | Edward zabija po raz pierwszy. | Anton zostaje zamordowany. | |||
Kolejne dni upływają oficerowi na różnych poszukiwaniach, a kolega otrzymuje do rozpracowania inne morderstwo | Edward zabija po raz drugi. | Bertrand zostaje zamordowany. | |||
Nowe morderstwo doprowadza oficera do wniosku, że modercą była ta sama osoba, której śledztwo prowadzi jego kolega. | Edward zabija po raz trzeci. | Chris zostaje zamordowany | |||
Przejmuje więc sprawę i odwiedza m.in. lotnisko.Aresztowanie domniemanego sprawcy. | Zostaje aresztowany i oskarżony o trzy zabójstwa. |
Dopiero dokładne prześledzenie wątków uświadamia nam, że butelka wyrzucona z samolotu zabija dziewczynę. Jej chłopak pozornie miotając się prowadzi śledztwo i odkrywa jak mu się wydaje pełen skład załogi samolotu, który wtedy przelatywał nad miasteczkiem. Uważając te osoby za winowajców popełnia trzy morderstwa. Oficer policji dopiero wtedy odkrywa prawdę i aresztuje winowajcę. Mimowolny sprawca śmierci dziewczyny pozostaje nietknięty.
Opowiedziałem tę historię na podstawie autentycznego filmu odcinkowego produkcji francuskiej. Wprowadziłem trochę zmian i przede wszystkim rozbiłem na równoległe wątki. Nie roszczę sobie pretensji do jakości tego „dzieła”, chciałem tylko poglądowo wyjaśnić możliwości jakie dałoby odpowiednie wykorzystanie płyty DVD. Uzyskanie takich efektów z taśmą jest niemożliwe. Dla zaoszczędzenia miejsca na DVD i kosztów filmowania jeśli w pewnym wątku nie dzieje się nic ciekawego (a w tym samym czasie w innym wątku może dziać się ciekawa akcja) to montuje się filmową pętlę oczekiwania np. śpiący bohater, którą można „przeskoczyć” pilotem. Przykład filmu kryminalnego był dla mnie najłatwiejszy do skonstruowania, choć przyznam, że zrobiłem to z pewnym niesmakiem dręczony nadmiarem agresji w filmie i grach komputerowych. Marzę o oglądaniu takich filmów psychologicznych i popularnonaukowych. Uważam, że przedstawiona technika eliminuje podstawową wadę filmu - bierność widza. Tu widz musi być aktywny by rozwiazać zagadkę. Z drugiej strony dadzą się wykorzystać wszystkie znane techniki tworzenia filmów fabularnych. Nie trzeba uciekać się do sztucznej scenerii i technik animacji, które rażą prawdziwych kinomanów.